Жаҳонга машҳур бизнесмен ҳамюртларимиздан – Алишер Усмонов, Искандар Маҳмудов, Фаттоҳ Шодиев ҳақида кўпроқ биламиз. Бугун эса Ўзбекистондан чиққан яна бир миллиардер – Алижон Раҳмонович Иброҳимов ҳақида маълумот берамиз, дейди ЎзА.
Алижон Иброҳимов МДҲ ҳудудидаги йирик «Eurasian National Resources Corporation» компаниясининг асосчиларидан бўлиб, компания ҳаммуассиси, Қозоғистоннинг энг йирик ишбилармон, тадбиркорларидан бири ҳамда «Евроосиё банки» Акциядорлик жамияти директорлар Кенгашининг ҳам аъзоси.
А.Иброҳимов 1954 йили 5 июнда Фарғона вилоятининг Марғилон шаҳрида туғилган.
Ҳа, машҳур хушовоз хонанда ва истеъдодли созандаларни берган Фарғона, Марғилон бугун ишбилармон, тадбиркорлар маскани ҳам ҳисобланади.
“Forbes” журналининг берган маълумотига қараганда, марғилонлик бизнесмен Алижон Иброҳимов ҳозир 2 миллиард АҚШ долларидан ортиқ маблағ эгасидир.
1970-1974 йиллар Алижон Иброҳимов Москва ветеринария Академиясини, Москвадаги Серго Орджоникидзе номидаги бошқарув институтини тамомлаган. Алижон Иброҳимов конлардан маъдан қазиб олиш ва ишлаб чиқариш – металл, темир бизнеси билан шуғулланади. Айни тадбиркорлик билан жиддий шуғулланиш учун ветеринария касби камлик қилаётганини сезиб, Москвадаги Серго Орджоникидзе номидаги бошқарув институтини тамомлайди. Шундай қилиб икки касбга эга бўлган Алижон Иброҳимов «Kazakhstan Mineral Recourses Corporation Investment» ТООсининг вакили бўлиб, «ПФК „Кара-Тас-АА» ТООсининг бош директори лавозимларида ишлади. 1974-1989 йиллар Иттифоқ “Центросоюз” ташкилотининг Қирғизистоннинг Тўқмоқ шаҳридаги вакили бўлиб хизмат қилди.
Унга “Eurasian Resources Group” (ERG) компаниясининг 20,7 фоиз улуши, “International Mineral Resources II B.V.” (IMR)нинг 33,3 фоиз акциялари, таркибида банки бўлган «Евроосиё молия компанияси» Акциядорлик жамияти акцияларининг ҳам 33 фоизи унга тегишли. Шунингдек, «Евроосиё ишлаб чиқариш компания”си Акциядорлик жамияти акцияларининг ҳам учдан бири унга қарашли.
Алижон Иброҳимов «ПФК «Кара-Тас-АА» ТООда, «Центрсоюз» ва бошқа бир қатор корхона ва идораларда фаолият юритган.
Таниқли мультимиллионер аввалги ҳамкори Машкевич билан қўшма савдо бизнесга асос солди. Кейин уларга Жиззахлик тадбиркор Фаттоҳ Шодиев ҳам қўшилди.
Машкевич, Иброҳимовлар бизнесини Қозоғистонда Совет Иттифоқи тарқаб кетишидан икки йил аввал — 1989 йилда бошлаган эдилар. Улар аввал ака-ука Черныхларнинг “Transworld Group”ида ишлаб, сўнг “Айведон” компаниясини ва Евроосиё банкини таъсис этишди.
Уч йилдан кейин ҳамкори “Transworld Group” компанияси солиқ тўламаганликда айбланиб, Қозоғистондан чиқариб юборилди. Қозоғистоннинг маҳаллий рангли металлургия корхоналари, кўмир, темир ва полиметалл конлари Иброҳимов-Машкевич бизнес гуруҳининг қўлида бўлиб қолди.
Алижон Иброҳимов (А.Иброҳимов, А.Машкевич, Ф.Шодиев)дан иборат машҳур “Евроосиё учлиги”да Қозоғистон фуқаролигига эга бўлган ягона вакил бўлиб ҳисобланади.
Алижон Иброҳимовнинг гапига қараганда, унинг дунёқараши, феъл-атвори, табиати либерал-демократ. Аммо бизнесменнинг Швейцариядаги битта хатти-ҳаракати феъл-атворининг янги қирраларини очиб берди. Миллиардернинг Цюрих кўли бўйидаги вилласини скваттерлар* бесўроқ эгаллаб оладилар ва улар 4 минг квадрат метрли бўш ётган виллани эгаллаганлиги тўғрисида 57 ёшли олигархни илтимоснома руҳида ёзилган хат билан хабардор қилишади.
Скваттерлар билан Иброҳимовнинг адвокати олиб борган музокаралар натижа бермагач, мулк эгаси ёзма ҳолда Цюрих полициясига мурожаат қилади. Иш полицияга ошганини эшитган скваттерлар виллани ташлаб чиқиб кетишга мажбур бўладилар. Шундан сўнг Иброҳимовнинг одамлари вилланинг деразаларига темир панжаралар қоқиб, барча сантехникасини чил-парчин қилиб синдиришади, ошхона, пол ва плиталарини бузиб, яшаш учун ярамайдиган ҳолга келтиришади.
* Скваттерлар – ётар жойи йўқ бўлган ва бўш ётган уй-жойларни эгаллаб юрадиган шахслар.
Скваттерлар кўл бўйлаб янги турар жой қидириб кетишади. Сабаби Цюрих кўли атрофида "кейинроқ керак бўлиб қолар”, деб шунчаки пулдорлар томонидан сотиб олинган жойлар кўп экан.
Алижон Иброҳимов 1989-1991 йиллар «Невада-Семипалатинск» МАД коммерция марказининг бош директори, 1998 йилдан “Евроосиё банки” Акционерлик жамияти директорлар кенгашининг аъзоси бўлиб иш юритди. 2001-2007 йиллар Евроосиё саноат ассоциацияси президиумининг аъзоси, 2002 йилдан “Казхром” ТНК Акциядорлик жамияти президенти, 2004 йилдан шу жамият директорлар Кенгашининг раиси, 2005 йилдан “Қозоғистон алюминийи” Акционерлик жамияти директорлар кенгашининг аъзоси, 2009 йилдан эса “Евроосиё банки” директорлар кенгашининг аъзосидир.
Алижон Иброҳимов 1992 йилдан таниқли ишбилармонлар: Александр Машкевич ҳамда Фаттоҳ Шодиев билан ҳамкорликда ишлай бошлади. 2009 йил 13 июлдан «Eurasian National Resources Corporation» (ENRC) 14,59 фоиз акциясига эга эди. "Россия президентининг дўстлари" даврасининг аъзоси ҳисобланмиш Алижон Иброҳимовнинг бизнес ҳамкасблари — Россия давлат компанияларининг раҳбарлари: Игорь Сечин («Роснефть»), Алексей Миллер («Газпром»), Герман Греф («Сбербанк»), Олег Белозеров («Россия темир йўллари»), Андрей Костин («ВТБ» банки) раҳбари ҳам бор.
Рўйхатда шунингдек, «Россет» бошлиғи Олег Бедаргин, тадбиркор "USM Holdings" компаниясининг 48 фоиз акциясига эга бўлган унинг асосий акционери, «Мегафон» да ҳам улуши бўлган ва «Новый медиа холдинг», «Коммерсантъ» нашриёт уйи каби қатор медиактивлар эгаси, Mail.ru Groupда ҳам жиддий улуши бор бўлган Алишер Усманов, Россия телевидениеси Биринчи - «Первий канал»ида 24 % акцияси, «Евраза»да 31 % акцияси бўлган Роман Абрамович ва бошқалар бор.
Биргина 2007 йилнинг ўзида Алижон Иброҳимов қарамоғидаги корхоналар 1 миллиардга яқин, аниқроғи — 800 миллион АҚШ доллари миқдорида даромад кўрди. “Forbes” журналининг ёзишича 2,8 миллиард доллари бўлган Алижон Иброҳимов 2012 йили Россия миллиардерлари орасидан 418 ўринни эгаллаганди.